بیماری سرخک هر ساله در تمام مناطق جهان علیرغم انجام برنامه واکسیناسیون بروز میکند و متاسفانه در سال جاری شیوع بالاتری در کشور ما داشته که در این مطلب آگاهی شما عزیزان را نسبت به این بیماری بیشتر خواهم نمود .
دکتر بهروز بنیادی فوق تخصص بیماریهای عفونی کودکان در گفتگو با روابط عمومی شبکه بهداشت و درمان شهرستان کاشمر گفت:سرخک یک عفونت ویروسی مسری است که باعث بروز راش های پوستی در سراسر بدن شده و به راحتی منتقل می شود و گسترش پیدا می کند.
این فوق تخصص بیماریهای عفونی کودکان گفت: واکسن سرخک می تواند در برابر ابتلا به این بیماری از افراد محافظت کند. این واکسن بخشی از واکسن MMR (سرخک، اوریون و سرخجه) و MMRV (سرخک، اوریون، سرخجه و آبله مرغان) است. امروزه بسیاری از کودکان به عنوان یکی از واکسن هایی که باید حتما دریافت کنند، از این واکسن بهره مند می شوند. به همین دلیل می توان گفت که امروزه سرخک در کشور های توسعه یافته بسیار نادر شده است.
وی گفت:در کشور ما نیز در دو نوبت در سنین دوازده و هجده ماهگی واکسن MMRتزریق میشود.
دکتر بنیادی با مایه افتخار دانستن این موضوع که اولین مورد این بیماری توسط حکیم رازی در جهان گزارش شده است، خاطر نشان کرد: سرخک بیماری خاص اطفال بوده ولی با انجام برنامه واکسینایون امروزه سن ابتلا بیشتر در سنین نوجوانی و اوایل بزرگسالی میباشد واین بیماری در فصل زمستان و بهار بروز بیشتری دارد.
علل سرخک چه چیزهایی هستند؟
دکتر بنیادی با بیان این مطلب که سرخک به وسیله یک ویروس ایجاد می شود خاطر نشان کرد: این ویروس از طریق سرفه و عطسه فرد بیمار و یا غذا و نوشیدنی مشترک فرد بیمار با افراد سالم، انتقال پیدا می کند. ویروس سرخک می تواند از طریق جریان هوا از یک نقطه به نقطه ای دیگر منتقل شود. این به آن معناست که اگر در نزدیکی یک فرد بیمار باشید (حتی اگر به صورت مستقیم به طرف شما سرفه یا عطسه نکند) باز هم احتمال ابتلای شما به سرخک وجود دارد.اغلب راه ورود ویروس از طریق بینی و ملتحمه چشم میباشد. در دمای اطاق این ویروس سه تا پنج روز زنده میماند .وتنها مخزن طبیعی ان انسان میباشد.
این فوق تخصص افزود:افراد مبتلا می توانند ویروس را از 4 روز قبل از بروز راش های پوستی تا 4 روز بعد از ناپدید شدن راش های پوستی منتقل کنند. انتقال این ویروس در مرحله ای که هنوز راش های پوستی بروز نکرده اند و فرد بیمار، از بیماری خود اطلاع ندارد بیشترین احتمال انتقال را دارد.
وی گفت:اگر شما یک بار به سرخک مبتلا شده اید ویا واکسن آن را یک نوبت دریافت کرده باشید ، احتمال اینکه دوباره به سرخک مبتلا شوید بسیار نادر است.
علائم سرخک چه چیزهایی هستند؟
دکتر بنیادی در خصوص علائم بیماری سرخک گفت:اولین علائم سرخک شبیه به علائم سرماخوردگی شدید مانند تب شدید، آبریزش بینی، گلودرد و سرفه های خشک صدا دار است. ممکن است غدد لنفاوی در گردن شما ورم کنند. همچنین ممکن است احساس خستگی شدید، اسهال و قرمزی و درد در چشم ها داشته باشید که با اشک ریزش و ترس از نور بروز میکند. در حالی که کم کم این علائم رو به بهبود می روند شما با لکه های سفید آبی (koplik spot )در داخل دهانتان در محاذات دندان آسیای تحتانی مواجه می شوید و به دنبال آن راش های پوستی سراسر بدن شما را در بر خواهند گرفت. که بالا ترین شدت تب در این مرحله است. راش پوستی ابتدا از پشت گوشها و خط رویش مو در پیشانی شروع و به طرف پایین بدن گسترش مییابد و طی سه تا چهار روز فروکش میکند اگر تب با کاهش ضایعات پوستی قطع نشود باید به فکر عوارض این بیماری بود.گاهی اسهال استفراغ دردهای شکمی شدید و کروپ را داریم گاهی بزرگی ژنرالیزه غدد لنفاوی ویا بزرگی طحال را داریم.
وی گفت: هنگامی که افراد بزرگسال به سرخک مبتلا می شوند، علائم آنها نسبت به کودکان شدید تر بوده و احساس ناراحتی بیشتری می کنند.
این فوق تخصص یادآور شد:علائم سرخک معمولا 8 تا 12 (تقریبا 10 روز) روز بعد از روزی که در معرض ویروس قرار گرفته اید بروز خواهند کرد. به این مرحله، مرحله کمون گفته می شود.
تشخیص سرخک چگونه است؟
دکتر بنیادی در خصوص تشخیص بیماری سرخک گفت:تشخیص اغلب بالینی بوده و آزمایشات چندان کارایی ندارد .
درمان سرخک چگونه است؟
این فوق تخصص بیماریهای عفونی کودکان در خصوص درمان بیماری سرخک خاطر نشان کرد:معمولا سرخک با مراقبت در منزل بهبود می یابد. در صورت نیاز شما می توانید برای پایین آوردن تب از استامینوفن استفاده کنید. قبل از مصرف به طور کامل و با دقت دستورالعمل دارو را بخوانید و به آن عمل کنید به هیچ عنوان از اسپیرین به عنوان تب بر در بیماریهای ویروسی استفاده نکنید.
وی افزود: استراحت و نوشیدن مقدار زیادی مایعات خنک می تواند به درمان سرخک کمک کند.
دکتر بنیادی خاطر نشان کرد:برای پیشگیری از گسترش این بیماری باید از سایر افراد دوری کنید. هر کس که به سرخک مبتلا می شود باید حداقل تا 4 روز بعد از ظاهر شدن راش های پوستی از رفتن به مکان های عمومی، مدرسه، کار و ... اجتناب کند.
اگر کودک شما به سرخک مبتلا شده باشد ممکن است پزشک برای کودکتان مکمل ویتامین A تجویز کند.
این فوق تخصص گفت:اکثر افراد مبتلا به سرخک بعد از 2 هفته بهبود می یابند. اما گاهی اوقات سرخک می تواند خطرناک شده و مشکلاتی از جمله عفونت گوش عفونت ریه (ذات الریه) و یا ورم مغز (انسفالیت) التهاب بافت قلب را به وجود بیاورد. در موارد نادر، سرخک می تواند به تشنج و یا فلج اندامها منجر شود.
این فوق تخصص بیماریهای عفونی کودکان گفت:اگر شما در معرض سرخک قرار گرفته اید و قبلا واکسینه نشده اید، ممکن است دریافت سریع ایمونوگلوبولین (IG) و یا واکسن سرخک بتواند از ابتلای شما به سرخک پیشگیری کند. کودکان زیر یک سال، زنان باردار و افرادی که به اختلالات سیستم ایمنی دچار هستند و قادر به مبارزه با عفونت نیستند، بعد از قرار گرفتن در معرض این ویروس ممکن است مجبور به دریافت IG شوند. که باید در طی پنج تا شش روز پس از تماس با فرد سرخکی استفاده شود. در موارد اپیدمی ها تو صیه میشود تمام کودکان از شش ماه به بالا واکسن دریافت کنند.
چرا پیشگیری از سرخک مهم است؟
دکتر بنیادی در خصوی پیشگیری از بیماری سرخک گفت:واکسینه کردن فرزندان در مقابل سرخک بسیار مهم است زیرا که ابتلا به سرخک در برخی موارد می تواند مشکلات جدی به همراه داشته باشد.